Είτε είναι βαθιά θρησκευόμενος είτε όχι, κανείς δεν μπορεί ζώντας στον Ελλαδικό χώρο να μη νιώσει τη μυσταγωγία των ημερών της Μεγάλης Εβδομάδας που διανύουμε προς την Ανάσταση. Ο παραλληλισμός των όσων βιώνουμε είτε σε προσωπικό επίπεδο, είτε σε εθνικό, με τα Θεία Πάθη είναι σχεδόν αναπόφευκτος.

Τι γίνεται όμως όταν η χώρα δεν είναι Χριστιανική, όταν προσπαθείς να μεταλαμπαδεύσεις και να κηρύξεις τα όσα πιστεύεις σε έναν τόπο όπου ζωή και  θάνατος εναλλάσσονται μέσα σε λίγα λεπτά;

Σχεδόν 1,4 εκατομμύρια παιδιά κινδυνεύουν να πεθάνουν φέτος από την πείνα στη Νιγηρία, στη Σομαλία, στο Νότιο Σουδάν και στην Υεμένη, σύμφωνα με την Unicef.
Στην Υεμένη, όπου μαίνεται εμφύλιος πόλεμος εδώ και σχεδόν δύο χρόνια, 462.000 παιδιά υποφέρουν από σοβαρό υποσιτισμό, όπως 450.000 άλλα στο βορειοανατολικό τμήμα της Νιγηρίας όπου δραστηριοποιείται η ισλαμιστική οργάνωση Μπόκο Χαράμ.

Στις χώρες αυτές ο Μητροπολίτης Νιγηρίας κ.κ. Αλέξανδρος, δίνει τον προσωπικό του αγώνα. Πέρα και έξω από τα χρυσοποίκιλτα άμφια, τις φανταχτερές τελετουργίες σε ναούς γεμάτους χρυσό από τα τάματα των πιστών, αλλά σε εκκλησίες χτισμένες από χορτοκαλύβες, σε σχολεία όπου την επόμενη μέρα μετράς πόσα παιδιά επέζησαν από την πείνα. Χωρίς καμιά οικονομική ενίσχυση από το κράτος της Νιγηρίας, παρά μονάχα ότι μπορεί να προσφέρει η Εκκλησία της Ελλάδος μέσω του Γραφείου Εξωτερικής Ιεραποστολής, διάφορες Μητροπόλεις, Ιεραποστολικοί Σύλλογοι και ιδιώτες. «Μόνο ο Θεός ξέρει πως ακόμα μπορούμε και υπάρχουμε» θα επισημάνει. Για την παραμονή των ιεραποστόλων στις χώρες αυτές λέει με έμφαση: «οι υπάρχουσες δυσκολίες, προκαταλήψεις ή και αντιδράσεις, κάνουν το έργο πιο προκλητικό και πολύ πιο ενδιαφέρον! Δοκιμάζει κανείς τις αντοχές του, ανακαλύπτει τις δυνατότητές του και πάνω από όλα βιώνει την παρουσία της Χάριτος του Θεού καθημερινά».

Δεν χρειάζεται να πιστεύει κανείς παρά μονάχα στην ανθρωπιά για να στηρίξει το έργο αυτών των ανθρώπων στην Αφρική, αρωγός των οποίων είναι και η Μητρόπολης Τρίκκης και Σταγών, όπου μπορεί να απευθυνθεί κανείς για την ενίσχυσή τους.

Συνέντευξη στον ΧΡΗΣΤΟ ΚΟΝΤΟ

1) Σεβασμιότατε, Μητροπολίτης σε μια ήπειρο όπου ο Χριστιανισμός σχεδόν επιβλήθηκε κατά το παρελθόν. Πόσο εύκολο είναι το έργο σας σήμερα, γνωρίζοντας τι έχουν υποστεί και πόσα περνούν ακόμη και τώρα αυτοί οι άνθρωποι;

Είναι αλήθεια ότι η συλλογική μνήμη των λαών της Αφρικής είναι βαθύτατα τραυματισμένη από το παρελθόν.. και ένα παρόν που κάθε άλλο παρά θεραπευτικά των παλαιών τραυμάτων λειτουργεί! Βέβαια η ορθόδοξη Εκκλησία ποτέ δεν λειτούργησε όπως οι άλλες Εκκλησίες στην ήπειρο. Δεν συμπορευθήκαμε ή ταυτιστήκαμε με αποικιοκρατικές καταστάσεις. Καμμιά «ορθόδοξη» χώρα δεν είχε αποικίες στο χώρο. Αυτό κάπως μας διαχωρίζει από τους λοιπούς και κάπως μας διασώζει. Είναι όμως γεγονός ότι  πολλοί, ακόμα και «εντός των τειχών», είναι επιφυλακτικοί έναντι των «ξένων» ιεραποστόλων.  Όμως οι υπάρχουσες δυσκολίες, προκαταλήψεις ή και αντιδράσεις, κάνουν το έργο πιο προκλητικό και πολύ πιο ενδιαφέρον! Δοκιμάζει κανείς τις αντοχές του, ανακαλύπτει τις δυνατότητές του και πάνω από όλα βιώνει την παρουσία της Χάριτος του Θεού καθημερινά.

 2) Πόσες ενορίες έχει σήμερα η Μητρόπολή σας στη Νιγηρία;

Η Μητρόπολη έχει στη δικαιοδοσία της 4 χώρες: τη Νιγηρία, που είναι και η έδρα της, τη Δημοκρατία του Μπενίν (πρώην Δαχομέη), το Τόγκο και τη Δημ. του Νίγηρα (καθαρά μουσουλμανική χώρα και εκεί δεν έχουμε καμμία ορθόδοξη κοινότητα). Στη Νιγηρία υπάρχουν 43 ενορίες, στο Μπενίν 7 και στο Τόγκο 3. Οι ενορίες αυτές διακονούνται από 30 εν ενεργεία ιερείς και περιστασιακά και από 3 συνταξιούχους.

 3) Ποιος είναι ο αριθμός των Ορθόδοξων Χριστιανών σήμερα στη Νιγηρία;

Ο αριθμός των Ορθοδόξων στις 3 χώρες που έχουμε παρουσία υπολογί-ζεται ότι υπερβαίνει τις 40 χιλιάδες. Δεν υπάρχουν ακριβή στατιστικά στοιχεία.

 4) Διαβάζοντας τα όσα επιχειρείτε να καταφέρετε εκεί κάτω, έχω μείνει έκπληκτος. Σε μια φτωχή χώρα συνεχώς χτίζετε σχολεία και εκκλησίες και για να μην συνδυάσουν κάποιοι τους χρυσοποίκιλτους Ι.Ν. της Ευρώπης και τα σχολεία με τους προσωπικούς Η/Υ, διευκρινίζω πως πρόκειται στο μεγαλύτερο μέρος τους για χορτοκαλύβες. Από πού αντλείτε τους οικονομικούς πόρους, έστω και γι’ αυτά;

Όπως συμβαίνει παντού στην Ορθόδοξη Αφρική, έτσι κι εμείς εδώ με μεγάλο κόπο προσπαθούμε να στήσουμε λατρευτικούς χώρους, να χτίσουμε ιδρύματα που ανακουφίζουν τις μικρές καθημερινές ανάγκες των πιστών μας. Μας στήριξαν η Εκκλησία της Ελλάδος μέσω του Γραφείου Εξωτερικής Ιεραποστολής, διάφορες Μητροπόλεις, Ιεραποστολικοί Σύλλογοι και ιδιώτες. Επίσης η Εκκλησία της Κύπρου και της Αμερικής. Η τρέχουσα όμως κρίση σε Ελλάδα και αλλού, περιόρισαν σημαντικότατα τις ενισχύσεις. Παρόμοια κρίση αντιμετωπίζει και η Νιγηρία τα τελευταία δύο χρόνια και η προσπάθειά μας για κάλυψη μέρους των αναγκών μας «εκ των έσω» που λειτούργησε για κάποιο διάστημα, τώρα τινάζεται στον αέρα. Υπάρχει εμφανής μείωση των ιεραποστολικών και φιλανθρωπικών δραστηριοτήτων μας, το Εκκλησιαστικό μας Σεμινάριο ανέστειλε τη λειτουργία του. Ακόμα και οι χειροτονίες νέων κληρικών παγώσαν αφού δεν υπάρχει δυνατότητα συντήρησής τους. Μόνο ο Θεός ξέρει πως ακόμα μπορούμε και υπάρχουμε.

 5) Κάπου διάβασα πως είστε η μοναδική Μητρόπολη που όλοι οι ιερείς είναι Αφρικανοί. Γιατί αυτό;

Είναι αλήθεια ότι στη Μητρόπολη Νιγηρίας όλοι οι κληρικοί είναι ιθαγενείς. Υπάρχουν ακόμα 2-3 Επαρχίες στην υποσαχαρική Αφρική μόνο με ιθαγενείς κληρικούς. Ο λόγος της ύπαρξης μόνο ιθαγενών κληρικών στη Νιγηρία είναι σίγουρα επιλογή μου και άρα φέρω την αποκλειστική ευθύνη αυτής της επιλογής. Είναι θέμα κριτηρίων. Πολλές φορές προβάλλεται, άθελα ή και ηθελημένα, από ιερείς άλλων κρατών που έρχονται στην Αφρική, η εθνική και πολιτισμική τους ταυτότητα. Κάποιες φορές βλέπουμε αδυναμία προσωπικής «κένωσης» από δεδομένα, ταυτότητες κλπ και «πρόσληψης» του νέου, του διαφορετικού, του ντόπιου, προκειμένου ο Χριστός και το Ευαγγέλιο Του να «σαρκωθούν» στην δεδομένη ιστορική στιγμή, να λάβουν τη σάρκα του τόπου. Δεν νομιμοποιούμεθα κατά τη διαδικασία της φανέρωσης της Εκκλησίας σε άλλα δεδομένα, σε άλλα περιβάλλοντα, να αγνοούμε τα «σεβάσματα», τα όσα η συλλογική μνήμη και συνείδηση των λαών κουβαλάει αιώνες μέσα της, αλλά να τα μπολιάζουμε με το Ευαγγέλιο για να μυρίσουν Ανάσταση!

6) Υπάρχει σχέση Εκκλησίας και κράτους εκεί; Από πού χρηματοδοτείται η ίδια η λειτουργία της Μητρόπολης, υπάρχουν επιδοτήσεις ακόμη και για τον μισθό των ιερέων;

Η Νιγηρία, όντας κατά 50% χριστιανική και 50% μουσουλμανική, είναι ένα λαικό κράτος. Αναγνωρίζει ισότιμα όλες τις θρησκευτικές επιλογές των πολιτών της. Σε κάποιες περιπτώσεις και περιστασιακά, κατά την κρίση των Κυβερνητών διαφόρων Πολιτειών, επιδοτούνται εκκλησιαστικά Ιδρύματα όπως σχολεία ή νοσοκομεία. Δυστυχώς όχι δικά μας…Η λειτουργία της Μητρόπολης στηρίζεται αποκλειστικά σε δωρεές εκτός και εντός χώρας. Οι ιερείς ενισχύονται από τη Μητρόπολη. Βλέπετε είναι πολύ διαφορετικές οι ιστορικές συνθήκες που περιβάλλουν τις σχέσεις του εδώ κράτους και των εκκλησιών ή και άλλων θρησκειών.

 7) Η αγάπη έχει χρώμα και πατρίδα;

Η απόλυτη Αγάπη είναι ο Χριστός.. είναι η θυσία για τον άλλον που φτάνει μέχρι στο Σταυρό. Στο πρόσωπο του Χριστού, στο μυστήριο της Ευχαριστίας, καταργείται κάθε διάκριση χωρίς να καταργείται η διαφορετικότητα και μοναδικότητα του ανθρώπινου προσώπου που πάντα παραμένει απόλυτα σεβαστή και «ιερή» από τον Χριστό, αλλά όχι παντοτε από εμάς!! Δυστυχώς πολλοί εγκαταλείψαμε τον τρόπο και το δρόμο του Χριστού… εξορίσαμε τον «άλλον» από τη ζωή μας γιατί φοβόμαστε στην ουσία να ζήσουμε μια ζωή στην πληρότητά της. Και αυτό το αρνούμαστε και στους άλλους. Ελάχιστοι πια σταυρώνονται θυσιαστικά γιά τον άλλον.. ελάχιστοι προσεύχονται για τον άλλον, το ξένο, αυτόν που βρίσκεται «μακράν» θρησκευτικά, πολιτικά, εθνικά… ελάχιστοι αγωνίζονται για δικαιοσύνη, ισότητα, δικαίωμα στην υγεία και τη μόρφωση όλων, όποιοι κι αν είναι, όπου κι αν είναι. Απορρίψαμε, σαν Χριστιανοί, το δρόμο του Χριστού και επιλέξαμε, στο όνομά Του -τι τραγικό και βλάσφημο- τον στιγματισμό, τον αποκλεισμό, την ξενοφοβία και όλα αυτά που βλέπουμε να συμβαίνουν γύρω μας. Επιτέλους σαν χριστιανοί ας κάνουμε μία ελεύθερη και έντιμη επιλογή είτε να περπατήσουμε στα ίχνη του Χριστού ή να πορευθούμε στον δρόμο των προσωπικών μας απόψεων και ιδεοληψιών αποδεχόμενοι ότι δεν είναι του Χριστού.

Τάξη σχολείου στη Νιγηρία

8) Με ποιον τρόπο θα μπορούσαν όσοι θέλουν να συνδράμουν στο έργο σας; Ποιες είναι οι ανάγκες εκεί και με ποιους μπορούν να έρθουν σε επαφή;

Το εκπαιδευτικό και φιλανθρωπικό έργο της Μητρόπολης χρειάζεται στήριξη. Μας βαρύνει η συντήρηση των Σχολείων, η μισθοδοσία των δασκάλων, η συντήρηση των κτηρίων, η αναβάθμιση των σχολείων σύμφωνα με τις κυβερνητικές οδηγίες, η στήριξη ασθενών, ορφανών, ατόμων που είτε είναι οροθετικοί είτε ζουν με Aids, η στήριξη των ιερέων και κατηχητών και των οικογενειών τους.. είναι τόσα πολλά! Αν κάποιος, παρά την σκληρές συνθήκες, επιθυμεί να στηρίξει το ιεραποστολικό έργο στη Νιγηρίας μπορεί να επικοινωνήσει με το Γραφείο Εξωτερικής Ιεραποστολής της Αποστολικής Διακονίας, φυσικά με τη Μητρόπολη Τρίκκης ή και απευθείας μαζί μας.

 9) Μεγάλη Δευτέρα σήμερα και τα πάθη του Χριστού στο αποκορύφωμά τους. Ποια είναι η ευχή σας για τις ημέρες αυτές;

Εύχομαι κανείς από μας να μην χάσει αυτό το συναρπαστικό και σωτήριο ραντεβού του Νυμφίου Χριστού με την ιστορία! Συμβαίνει νύχτα.. ξαφνικά.. στο φως των κεριών.. στο Γολγοθά των δικών μας παθών… στο μνήμα των δικών μας καθημερινών θανάτων. Και η Ανάστασή Του γίνεται τελικά η δικιά μας Ανάσταση. Όταν μάθουμε να πεθαίνουμε και να ζούμε γιατί αγαπήσαμε πολύ όπως Εκείνος, όταν παραδεχτούμε ότι «στά δάκρυα της Μαγδαληνής είδαμε τα δάκρυά μας», όταν μάθουμε να χαμογελάμε πάνω στο σταυρό ενώ οι πληγές μας ακόμα αιμορραγούν…ε τότε «θα’ναι όλα Αναστημένα».