Του  Κωνσταντίνου Αντ. Κρεμμύδα

Στις επερχόμενες εκλογές ενδιαφέρον παρουσιάζει η εφαρμογή του εκλογικού νόμου με βάση τα αποτελέσματα που θα προκύψουν από την εκλογική βάση. Είναι δεδομένο ότι με βάση τον εκλογικό νόμο η απόλυτη αυτοδυναμία ενός κόμματος, 151 βουλευτές, επιτυγχάνεται  όταν το ποσοστό του πρώτου κόμματος ανέρχεται σε 40,4% ανεξαρτήτως των ποσοστών των άλλων κομμάτων και της διαφοράς μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος.

Η κατάσταση περιπλέκεται σε ότι αφορά την επίτευξη αυτοδυναμίας όταν δεν επιτυγχάνεται το 40,4% και τότε υπάρχει απόλυτη εξάρτηση από το άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων τα οποία δεν θα συμπληρώσουν το 3% και συνεπώς δεν θα πιάσουν το όριο για την είσοδο στη βουλή.

Καλό είναι να διευκρινίσουμε ότι ο υπολογισμός των αποτελεσμάτων γίνεται επί των εγκύρων ψηφοδελτίων και δεν προσμετρούνται τα λευκά ψηφοδέλτια  τα οποία στην ουσία αντιμετωπίζονται όπως η αποχή και όσο μεγάλο και αν είναι το ποσοστό των λευκών δεν παίζουν κανένα ρόλο στα αποτελέσματα και δεν υπολογίζονται στον προσδιορισμό του  μέτρου. Επί της ουσίας η λευκή ψήφος δεν αποτελεί ψήφο αντίδρασης και διαμαρτυρίας.

Επανερχόμενοι στην μικρή ανάλυση του εκλογικού νόμου αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι ότι το ποσοστό αυτοδυναμίας βαίνει συνεχώς μειούμενο όσο το ποσοστό των μικρών κομμάτων που δεν μπαίνουν στην βουλή αυξάνεται. Αυτό προσδιορίζεται σε 0,4% για κάθε 1% ψήφων που πηγαίνει στα κόμματα τα οποία δεν μπαίνουν στη βουλή. Με βάση αυτή την αλληλεξάρτηση γίνεται μεγάλη κουβέντα για το αν υπάρχει χαμένη ψήφος ή όχι, εφόσον δεν εφαρμόζεται η αναλογικότητα στα μικρά ποσοστά.

Πρακτικά  ο εκλογικός νόμος πέρα από το μπόνους των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα, έστω με μία ψήφο διαφορά, μπορεί να δώσει αυτοδυναμία ακόμη και με 33-34%  αν τα μικρά κόμματα αγγίξουν τα ποσοστά των ευρωεκλογών.

Οι μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις δίνουν ένα σαφές προβάδισμα στον ΣΥΡΙΖΑ έναντι της Ν.Δ.  το οποίο ξεπερνάει το 3% ενώ ταυτόχρονα το συνολικό άθροισμα των δύο κομμάτων φαίνεται ότι θα ξεπεράσει το 65% καθώς τα δύο κόμματα αρχίζουν και παρουσιάζουν μεγάλα ποσοστά συσπείρωσης.

Πάντα σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ΚΚΕ και ΧΑ παρουσιάζονται με ένα σταθερό ποσοστό στην περιοχή του 5% και θεωρούνται ήδη ότι θα εκλέξουν βουλευτές και στην επόμενη βουλή.

Ερωτηματικά αποτελούν το ΠΑΣΟΚ και ΠΟΤΑΜΙ. Στο μεν ΠΑΣΟΚ το μεγάλο στοίχημα είναι η συγκράτηση δυνάμεων στο πλαίσιο του έντονου διπολισμού των ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. μετά την ίδρυση του κόμματος Παπανδρέου, στο δε πρωτοεμφανιζόμενο σε βουλευτικές εκλογές ΠΟΤΑΜΙ είναι η επίτευξη των ποσοστών των ευρωεκλογών καθώς οι βουλευτικές εκλογές σαφώς και δεν έχουν τη χαλαρότητα των προηγουμένων. Ωστόσο και τα δύο κεντροαριστερά κόμματα φαίνεται να αντέχουν και να εισέρχονται στη βουλή.

Το μεγάλο ζητούμενο όμως, επίσης αποτελεί μεγάλο ερωτηματικό, είναι η είσοδος ή μη των αποδυναμωμένων τελευταίως ΑΝΕΛ και του νεοσύστατου ΚΙΔΗΣΟ του Παπανδρέου. Αυτό συμβαίνει καθώς το ποσοστό που θα πάρουν τα δυο αυτά κόμματα, εφόσον δεν πιάσουν το όριο του 3%, αθροιζόμενο με το ποσοστό και των άλλων κομμάτων που πιθανό δεν πιάσουν το όριο σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ήτοι ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΛΑΟΣ, ΔΗΜΑΡ και λοιπά κόμματα, μπορούν να ανεβάσουν το ποσοστό, των κομμάτων που δεν θα μπουν στην βουλή, ενδεχομένως και πάνω από 10% και ταυτόχρονα να μειώσουν αρκετά το όριο της αυτοδυναμίας. Αυτό το σενάριο μπορεί να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο αν και το ΠΑΣΟΚ ή το ΠΟΤΑΜΙ ή και τα δύο  δεν πιάσουν το όριο αλλά κινούνται κοντά στο 3% .

Τότε όλα θα κριθούν από τα ποσοστά ΚΚΕ και ΧΑ που αναλόγως θα δώσουν ή μία αυτοδύναμη κυβέρνηση με τετρακομματική σύνθεση βουλής ή πιθανότατα νέες εκλογές εφόσον η βουλή είναι τετρακομματική και ο πρώτος δεν σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση σύμφωνα με τα λεγόμενα των κομμάτων. Απίθανο  σενάριο αλλά υπαρκτό. Ας μη ξεχνάμε ότι η μελλοντική βουλή πρέπει να εκλέξει και Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Στην περίπτωση την οποία αρκετά «μικρά» σε ποσοστό κόμματα εισέλθουν στη βουλή τότε το σενάριο της αυτοδυναμίας απομακρύνεται αρκετά και συνεπώς τότε θα ακολουθηθεί η συνήθης διαδικασία των διερευνητικών εντολών για το σχηματισμό ευρύτερης  κυβέρνησης κομμάτων.

Σε κάθε περίπτωση ο λαός είναι αυτός ο οποίος θα καθορίσει με την ψήφο του τα ποσοστά των κομμάτων. Κυριακή κοντή γιορτή.