Του Νίκου Πανανού – Δικηγόρου

Ο ρεαλισμός λέει ότι υπερδυνάμεις υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Το θέμα είναι τι κάνεις για να γίνεις ή να διατηρηθείς υπερδύναμη. Η Ρωσία μετά την παρακμή και την διάλυση της ΕΣΣΔ επέλεξε να χτίσει το προφίλ της υπερδύναμης σε σαθρές βάσεις.

Σε οικονομικό επίπεδο στηρίχτηκε μόνο στον ορυκτό πλούτο της (πετρέλαιο – αέριο – άνθρακας – χάλυβας – λοιπά ορυκτά) και στην αγροτική παραγωγή, τα οποία μάλιστα λυμαίνονταν η μετασοβιετική κλεπτοκρατία των “ολιγαρχών”, σε πλήρη ανταλλακτική σχέση με το καθεστώς του αιώνιου προέδρου Πούτιν. Με λίγα λόγια τρώει τα σπλάχνα της, όταν ακόμη και οι Αραβικές χώρες κατάλαβαν ότι το πετρέλαιο κάποτε θα τελειώσει ή δεν θα είναι απαραίτητο και έχουν στραφεί σε άλλες μορφές ανάπτυξης της οικονομίας, κυρίως στις επενδύσεις στον τριτογενή τομέα της οικονομίας.

Η Ρωσία τα τελευταία 30 χρόνια δεν παρήγαγε και εξήγαγε κανένα βιομηχανικό προϊόν της προκοπής ή οποιοδήποτε προϊόν υψηλής τεχνολογίας. Δεν εκμοντέρνισε στο ελάχιστο την οικονομία της και παρέμεινε βιομηχανικά στην εποχή των Γιάκοβλεφ και των Λάντα. Σε στρατιωτικό επίπεδο αρκέστηκε στα σοβιετικά πυρηνικά όπλα, στον πολυπληθή τακτικό στρατό (ο οποίος ήταν αποτελεσματικός απέναντι σε αντάρτες με καλάσνικοφ σε Τσετσενία, Οσετία ή Νταγκεστάν, αλλά τα βρήκε σκούρα απέναντι στον καλά εξοπλισμένο και οργανωμένο στρατό της Ουκρανίας, παρά την σχεδόν πλήρη ανυπαρξία αεροπορίας και ναυτικού) και στον τραμπουκισμό έναντι των γειτονικών πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών, για την πλειοψηφία των οποίων υπήρξε ένας τρομαχτικός μπαμπούλας και όχι αξιόπιστος σύμμαχος.

Σε αντιπαραβολή, ας δούμε τι έκανε η Κίνα για να γίνει παγκόσμια υπερδύναμη: αφού εγκατέλειψε τα Μαοϊκά δόγματα στα τέλη των 70’s , αργά και σταθερά μετεξελίχτηκε στην νούμερο ένα παγκόσμια βιομηχανική δύναμη. Από το 2001 είναι μέλος του ΠΟΥ. Η ανάπτυξη αυτή στηρίχτηκε όχι μόνο στην παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων για τις μεγάλες δυτικές εταιρίες, με βάση το φτηνό εργατικό δυναμικό (φτηνό εργατικό δυναμικό έχει και το Μπαγκλαντές ή το Πακιστάν), αλλά και στην ανάπτυξη εγχώριας υψηλής τεχνολογίας. Τα Κινέζικα εργοστάσια φτιάχνουν iphone, αλλά και Huawei, Xiaomi, ZTE, ενώ η Κίνα είναι πρωτοπόρος, π.χ., στην τεχνολογία 5G και φωτοβολταϊκών στοιχείων. Και βέβαια παράγουν από ρούχα, παπούτσια, ηλεκτρικά, ηλεκτρονικά και κατσαρόλες, μέχρι Αγιοβασίληδες για τα Τζάμπο. Παράλληλα έχει δημιουργηθεί και ένας πανίσχυρός τριτογενής τομέας οικονομίας.

Η Ρωσία ισοπεδώνει την Ουκρανία για να αυτοεπιβεβαιωθεί ως υπερδύναμη και να αποκτήσει ζωτικό χώρο, ενώ Κίνα αγοράζει όλο τον πλανήτη και δεν έχει πολεμήσει, επίσημα ή ανεπίσημα, τα τελευταία πενήντα χρόνια τουλάχιστον. Η Κίνα είναι ο μεγάλος αντίπαλος – σε οικονομικό επίπεδο – της Δύσης. Η Ρωσία του Πούτιν είναι μια αναχρονιστική υπερδύναμη, που για ένα καπρίτσιο σκοτώνει αμάχους. Καταδικασμένη στην ηθική και – ίσως – στην οικονομική παρακμή.