Θετικά κλείνει η χρονιά για τις τραπεζικές καταθέσεις, καθώς σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη τον Νοέμβριο σημειώθηκε νέα αύξησή τους κατά περίπου 500 εκατ. ευρώ, ενώ σε τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ εκτιμούν την αύξηση των καταθέσεων για τον Δεκέμβριο. Ετσι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζών, στο τέλος της χρονιάς οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα, νοικοκυριών και επιχειρήσεων, θα ξεπεράσουν τα 127 δισ. ευρώ έναντι 123,4 δισ. ευρώ στο τέλος του 2015. Η πτωτική πορεία των καταθέσεων άρχισε να αντιστρέφεται τον περασμένο Μάιο, αποτέλεσμα της σταθεροποίησης της οικονομίας, της πολύ καλής τουριστικής χρονιάς και της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης που ενίσχυσε την εμπιστοσύνη. Το κλίμα βελτιώθηκε επίσης από τη χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών και την προοπτική περαιτέρω χαλάρωσής τους όσο βελτιώνεται το κλίμα.

Ωστόσο, παρά τη βελτίωση των συνθηκών, η μεγάλη αύξηση των καταθέσεων τον Δεκέμβριο, όπως επισημαίνουν οι τράπεζες, είναι σε μεγάλο βαθμό συγκυριακή: οι εταιρείες χρησιμοποιούν πιστωτικές και άλλες γραμμές προκειμένου να βελτιώσουν στο τέλος του χρόνου την εικόνα των ισολογισμών τους, ενώ ώθηση στις καταθέσεις δίνουν και οι κοινοτικές επιδοτήσεις για τον αγροτικό τομέα που θα πιστωθούν στους δικαιούχους. Παραδοσιακά ο Δεκέμβριος εμφανίζει σημαντική αύξηση καταθέσεων. Ο μεγάλος όγκος των καταθέσεων που αποσύρθηκαν από τις τράπεζες το 2015, λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας, παραμένει εκτός τραπεζικού συστήματος σε θυρίδες και στρώματα.

Επιπλέον, το θετικό κλίμα, πάντως, που είχε αρχίσει να σχηματίζεται, δέχθηκε πλήγμα τις τελευταίες εβδομάδες λόγω της μη ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, της σύγκρουσης της κυβέρνησης με τμήμα των δανειστών με αφορμή τις έκτακτες κοινωνικές παροχές και της αναζωπύρωσης της ανησυχίας για τον κίνδυνο πολιτικής αστάθειας και πρόωρων εκλογών. Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι είναι άμεση η ανάγκη ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης προκειμένου να διαλύσει τις όποιες ανησυχίες, να ενισχύσει την εμπιστοσύνη και να βάλει τις βάσεις για την περαιτέρω βελτίωση των μεγεθών τη νέα χρονιά. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης σε συνδυασμό με την υλοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για τη μείωση του χρέους θα ενισχύσει ουσιαστικά την εμπιστοσύνη και το επενδυτικό κλίμα και θα ανοίξει τον δρόμο για την ένταξη της χώρας μας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, εξέλιξη που μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής για την ελληνική οικονομία. Σε κάθε περίπτωση, η βελτίωση της ρευστότητας είναι περιορισμένη, με τις καταθέσεις να έχουν αυξηθεί κατά περίπου 7 δισ. ευρώ σε σχέση με το ναδίρ του Ιουλίου 2015, όταν είχαν βρεθεί στα 120,8 δισ. ευρώ, στον απόηχο της επιβολής των κεφαλαιακών περιορισμών. Σε σχέση με τα προ κρίσεως επίπεδα, οι καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 110 δισ. ευρώ και παραμένουν καθηλωμένες στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 13 ετών.

Η ενίσχυση των καταθέσεων αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου οι τράπεζες να μπορέσουν να επανέλθουν σε κατάσταση κανονικότητας και να προχωρήσουν σε χορηγήσεις νέων δανείων. Η επάνοδος σε θετικούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης είναι αναγκαία τόσο για την ενίσχυση της οικονομίας όσο και των τραπεζικών ισολογισμών με νέα έσοδα. Σημειώνεται ότι τα υπόλοιπα δανείων μειώνονται αδιάκοπα από το 2010 και από το επίπεδο των 259 δισ. ευρώ έχουν συρρικνωθεί στα 197 δισ. ευρώ σήμερα (Οκτώβριος 2016). Τώρα, κάθε μήνα η ροή της τραπεζικής χρηματοδότησης είναι αρνητική, δηλαδή τα δάνεια που αποπληρώνονται είναι αισθητά περισσότερα από τις χορηγήσεις νέων δανείων.